Czy przedsiębiorca może zachorować?

Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą ma obowiązek opłacania z tego tytułu składek ZUS. Jednak przedsiębiorca, który choruje przez część lub całość miesiąca ma prawo do obniżenia wysokości opłacanych składek ZUS, a także do otrzymania zasiłku chorobowego. Sprawdź jakie warunki musisz spełnić, aby móc skorzystać z tych uprawnień.

Kto może płacić niższe składki ZUS?

Uprawnionym do opłacenia niższych składek ZUS z powodu choroby jest tylko ten przedsiębiorca, który:

– zgłoszony jest do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego,

– ma prawo do zasiłku chorobowego.

Oznacza to, że choroba przedsiębiorcy oraz zwolnienie lekarskie nie są jedynym kryterium.

Kto jest uprawniony do otrzymania zasiłku chorobowego?

By otrzymać prawo do zasiłku chorobowego, trzeba przede wszystkim terminowo opłacać składki na ubezpieczenie chorobowe. Składka chorobowa jest składką dobrowolną i wynosi 2,45% podstawy wymiaru czyli w 2018 r. kwoty 2665,80 zł (dla przedsiębiorców opłacających ZUS w pełnej wysokości oraz pod warunkiem że opłacają składki ZUS od minimalnej podstawy wymiaru). Minimalna kwota składki chorobowej wynosi zatem 65,31 zł miesięcznie. Składkę chorobową należy opłacać w terminie do 10 dnia każdego miesiąca (w przypadku osób opłacających składki wyłącznie za siebie) lub do 15 dnia miesiąca (w przypadku osób będących również płatnikami dla innych osób).

Prawo do zasiłku chorobowego przedsiębiorca zyskuje po 90 dniach. To znaczy przedsiębiorca, który przystępuje do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, prawo do zasiłku uzyskuje dopiero po upływie okresu wyczekiwania czyli 90 dni nieprzerwanego opłacania składki na ubezpieczenie chorobowe.

Jeżeli jednak przedsiębiorca był już wcześniej ubezpieczony z innego tytułu, a przerwa pomiędzy tym ubezpieczeniem a ubezpieczeniem z tytułu prowadzonej działalności wynosi nie więcej niż 30 dni, to okres tego ubezpieczenia wlicza się do okresu wyczekiwania.

Jakie dokumenty należy dostarczyć do ZUS?

Do ZUS należy dostarczyć oczywiście zwolnienie lekarskie, ale także wypełniony formularz ZUS Z-3b w terminie 7 dni od daty wystawienia zwolnienia. Dokumenty te można wysłać również pocztą.

W terminie 30 dni od daty otrzymania powyższych dokumentów, ZUS ma obowiązek wypłaty przedsiębiorcy zasiłku chorobowego.

Jakiej wysokości zasiłek mi się należy?

Wysokość zasiłku chorobowego zależy od wysokości średniej podstawy wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy, pomniejszonej o wskaźnik w wysokości 13,71%. Miesięczna kwota zasiłku chorobowego stanowi 80% tak wyliczonej podstawy. Dodatkowo od kwoty zasiłku, ZUS potrąci jeszcze zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18%.

Przykład 1

Jan Kowalski w dniach 3-8 kwietnia 2018 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. Przy obliczaniu wysokości zasiłku chorobowego, weźmiemy pod uwagę wysokość podstawy wymiaru składki z 3 miesięcy roku 2018 i z 9 miesięcy roku 2017.

(3* 2665,80 zł + 9* 2557,80 zł)/12 =2584,80 zł

Tak obliczona średnia pomniejszana jest o wskaźnik równy 13,71%:

2584, 80 zł – 13,71% *2584,80 zł = 2230,42 zł

Miesięczna kwota zasiłku stanowi 80% tak wyliczonej podstawy:

2230,42 zł * 80% = 1784,34 zł

Ponieważ Pan Jan przebywał na zwolnieniu przez 6 dni w kwietniu, tak wyliczoną kwotę należy podzielić przez liczbę wszystkich dni kwietnia, a następnie pomnożyć przez liczbę dni, w których Pan Jan przebywał na zwolnieniu.

(1784,34 zł/30 dni) * 6 dni = 356,87 zł

Od tak wyliczonej kwoty, ZUS potrąci jeszcze zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18%.

356,87 zł – (18%*356,87 zł) = 292,63 zł – taką kwotę otrzyma Pan Jan.

W jaki sposób obliczyć wysokość obniżonych składek?

Okres, za który przedsiębiorcy przysługiwał zasiłek chorobowy, jest okresem, za który można dodatkowo pomniejszyć wysokość opłacanych składek na ubezpieczenie społeczne, tak by płacić je jedynie za te dni, w których przedsiębiorca faktycznie pracował. Obniżeniu nie ulega jednak składka na ubezpieczenie zdrowotne. Ta składka płacona jest w pełnej wysokości nawet za okres choroby tj. w 2018 r. 319,94 zł. Pozostałe, obniżone składki przedsiębiorca musi obliczyć samodzielnie.

W celu obliczenia obniżonej wysokości składek ZUS, należy w pierwszej kolejności obliczyć wysokość zmniejszonej podstawy wymiaru składek. Zmniejszoną podstawę oblicza się, dzieląc ją przez liczbę dni miesiąca w którym nastąpiła choroba, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, w których przedsiębiorca nie przebywał na zwolnieniu lekarskim.

Przykład 2

Jan Kowalski przebywał w marcu 15 dni na zwolnieniu lekarskim.

W celu obliczenia wysokości składek ZUS, które przedsiębiorca będzie musiał zapłacić, należy podstawę wymiaru składek ZUS (2665,80 zł) podzielić przez liczbę dni w marcu tj. przez 31 dni, a następnie pomnożyć przez 16 = liczbę dni, w których przedsiębiorca nie przebywał na zwolnieniu.

Podstawa wymiaru w opisanym przypadku wynosi w zaokrągleniu 1375,90 zł.

Następnie od tak obliczonej podstawy należy obliczyć wszystkie składki ZUS według obowiązujących stawek:

1375,90 zł * 19,52% = 268,58 zł (emerytalne)

1375,90 zł * 8% = 110,07 zł (rentowe)

1375,90 zł * 2,45% = 33,71 zł (chorobowe)

1375,90 zł * 1,93% = 26,55 zł (wypadkowe)

1375,90 zł * 2,45% = 33,71 zł (Fundusz Pracy) (jeśli dotyczy)

Jak widać powyżej, przedsiębiorca również może zachorować. Co więcej, niekiedy otrzymany zasiłek chorobowy może „sfinansować” przedsiębiorcy składki ZUS, które będzie zobowiązany zapłacić w zmniejszonej wysokości.