Każda umowa zlecenia oskładkowana od 1 stycznia 2021 r.?

Obecnie, co do zasady, umowa zlecenia stanowi, w przeciwieństwie do umowy o dzieło, tytuł do ubezpieczeń społecznych. Istnieją jednak wyjątki – zbiegi ubezpieczeń, które zwalniają płatników składek z obowiązku opłacania składek ZUS. Planowana jest jednak likwidacja tych wyjątków.

Jak jest teraz?

Co do zasady, zleceniodawca, jako płatnik składek, ma obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe, na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, co do zasady na Fundusz Pracy; ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne) i na ubezpieczenie zdrowotne za zleceniobiorców, z którymi ma zawarte umowy. Płatnik składek jest także odpowiedzialny za to, aby ta część składek, której koszt ponosi zleceniobiorca, trafiała terminowo na rachunek ZUS. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy:

– dla zatrudnionej osoby umowa zlecenie nie stanowi jedynego tytułu do ubezpieczeń, ponieważ zawarł także inne umowy zlecenia. W takim wypadku obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne istnieje do momentu, aż łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie tych umów zlecenia osiągnie kwotę minimalnego wynagrodzenia. Zatem płatnik składek nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, gdy zawierana z nim przez zleceniobiorcę umowa zlecenia nie jest jedynym (i pierwszym) źródłem dochodu zleceniobiorcy, a z pierwszej umowy jest uzyskiwane przez zleceniobiorcę co najmniej minimalne wynagrodzenie;

– umowa zlecenia zostaje zawarta pomiędzy zleceniodawcą a jego pracownikiem, który to pracownik z tytułu umowy o pracę otrzymuje wynagrodzenie równe co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu albo gdy na podstawie umowy zlecenia zawartej, co prawda, z innym podmiotem, zleceniobiorca wykonuje prace na rzecz swojego pracodawcy. W takim wypadku płatnik składek (zleceniodawca) nie ma obowiązku odprowadzania za tego zleceniobiorcę składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy zlecenia.

Uwaga!

W każdym z wyżej wymienionych przypadków obowiązkowe jest opłacanie składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto studenci do 26 roku życia oraz uczniowie są zwolnieni z obowiązku odprowadzania składek ZUS.

Zleceniodawca ma obowiązek zgłoszenia zleceniobiorcy podlegającego ubezpieczeniom społecznym w terminie 7 dni od rozpoczęcia wykonywania umowy.

Jak może być?

Planowane jest, by oskładkowane zostały wszystkie umowy zlecenia. Także te, które zawierane są z własnymi pracownikami oraz niezależnie od tego, czy dana umowa zlecenie jest jedyną, którą zawarł zleceniobiorca i jakie wynagrodzenie z tego tytułu osiąga. Prace nad takimi zmianami potwierdza Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Wiązałoby się to oczywiście ze zwiększeniem kosztów zatrudnienia dla przedsiębiorców (zleceniodawców), ale także ze zmniejszeniem wynagrodzenia dla zleceniobiorców. Pracodawcy wskazują, że wprowadzenie takich zmian powinno zostać zrekompensowane obniżkami w podatkach, np. poprzez zwiększenie kosztów uzyskania przychodu. Nie znamy jeszcze szczegółów tego projektu. Prace nad objęciem wszystkich zleceń składkami ZUS są dopiero na etapie konsultacji. Co więcej, dział „praca” ma zostać przesunięty z resortu pracy do resortu rozwoju, więc tym bardziej nie wiadomo, jak potoczą się losy tego projektu. Wydaje się jednak mało prawdopodobne, by ewentualne zmiany miały wejść w życie już od 1 stycznia 2021 r.

Obecnie umowy zlecenia stanowią tytuł do ubezpieczeń społecznych, chyba że umowa zlecenia zawierana jest z własnym pracownikiem albo zleceniobiorca ma zawartych więcej niż jedną umowę zlecenia. Jeśli z pierwszej umowy opłacono składki od co najmniej minimalnego wynagrodzenia, to od kolejnych opłaca się już tylko składkę zdrowotną. Rząd planuje jednak wprowadzenie pełnego oskładkowania umów zlecenia, bez względu na inne posiadane tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń ZUS. Choć należy zaznaczyć, że żadne decyzje w tej sprawie nie zostały jeszcze podjęte.