Kiedy należy zapłacić podatek od darowizny?

Darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Czy każde przekazanie darowizny wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku?

Darowizny powodują wzbogacenie po stronie obdarowanego, a to z kolei jest związane z koniecznością uiszczenia odpowiedniego podatku. W niektórych sytuacjach można jednak uniknąć obowiązku odprowadzenia daniny.

Grupa zerowa

Ustawa o podatku od spadków i darowizn wyróżnia cztery grupy podatkowe. Do pierwszej z nich, tzw. grupy zerowej należą małżonek, zstępni (np. dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (np. rodzice, dziadkowie), pasierb, rodzeństwo, ojczym oraz macocha.

Darowizna na rzecz osób z grupy zerowej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, bez względu na wartość darowizny, pod warunkiem, że przekazanie darowizny zostanie zgłoszone w urzędzie skarbowym w ciągu 6 miesięcy. Zgłoszenie składa się przy pomocy druku SD-Z2 we właściwym urzędzie skarbowym.

Pierwsza grupa podatkowa

Osoby z grupy zerowej mieszczą się w pierwszej grupie podatkowej, do której należą dodatkowo teściowie, zięć, synowa. Darowizna na rzecz osób z pierwszej grupy podatkowej (w tym zerowej, jeżeli nie zostanie dokonane zgłoszenie) jest wolna od podatku od spadków i darowizn do kwoty 9 637 złotych, tzw. kwota wolna od podatku. Darowizna ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu:

– 3% podatkiem do kwoty 10 728 zł,

– w kwocie 308,30 zł plus 5% nadwyżki ponad 10 278 zł przy przedziale kwotowym 10 278 zł – 20 556 zł;

– 822,20 zł plus 7% nadwyżki ponad 20 556 zł przy kwocie przekraczającej 20 556 zł.

Uwaga!

Przy obliczaniu kwoty wolnej od podatku bierze się pod uwagę wartość darowizn przyjętych od tej samej osoby w okresie ostatnich 5 lat poprzedzających rok, w którym dokonano darowizny.

Warto dodać, że od ubiegłego roku zwolnienie z podatku przysługuje ponadto wychowankom rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka.

Druga grupa podatkowa

Do drugiej grupy podatkowej należą zstępni rodzeństwa (np. bratankowie, siostrzeńcy, ich dzieci oraz wnuki), rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa (np. bratowa) i rodzeństwo małżonków (np. siostra męża), małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych. Darowizna na rzecz osób z drugiej grupy podatkowej jest wolna od podatku od spadków i darowizn do kwoty 7 276 złotych. Darowizna ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu:

– 7% podatkiem do kwoty 10 728 zł,

– w kwocie 719,50 zł plus 9% nadwyżki ponad 10 278 zł przy przedziale kwotowym 10 278 zł – 20 556 zł;

– 1644,50 zł plus 12% nadwyżki ponad 20 556 zł przy kwocie przekraczającej 20 556 zł.

Trzecia grupa podatkowa

Do trzeciej grupy podatkowej należą najdalsi członkowie rodziny, niewymienieni wyżej, oraz osoby niespokrewnione. Darowizna na rzecz osób z trzeciej grupy podatkowej jest wolna od podatku od spadków i darowizn do kwoty 4 902 złotych. Darowizna ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu:

– 12% podatkiem do kwoty 10 728 zł,

– w kwocie 1233,40 zł plus 16% nadwyżki ponad 10 278 zł przy przedziale kwotowym 10 278 zł – 20 556 zł;

– 2877,90 zł plus 20% nadwyżki ponad 20 556 zł przy kwocie przekraczającej 20 556 zł.

Kiedy zapłacić podatek?

Darowiznę należy zgłosić właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, jeśli wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przewyższa kwoty wolne od podatku, wskazane powyżej, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego.