Który podatek wybrać – ryczałt czy VAT?

Przedsiębiorcy rozpoczynający działalność gospodarczą często zastanawiają się, czy jako formę opodatkowania swojego dochodu wybrać ryczałt czy podatek VAT. Tymczasem przedsiębiorca nie musi wybierać pomiędzy nimi. Ryczałt i VAT stanowią dwa różne rodzaje podatków i nie ma przeszkód, by przedsiębiorca, który wybrał ryczałt był również VAT-owcem.

Czym jest ryczałt?

Ryczałt jest formą opodatkowania dochodu podatkiem dochodowym. U przedsiębiorcy, który płaci podatek w formie ryczałtu ewidencjonowanego wysokość tego podatku zależna jest od przychodu, nie od dochodu. Oznacza to, że przedsiębiorca nie może pomniejszyć osiągniętego przychodu o koszty jego uzyskania. Wysokość podatku zależna jest również od rodzaju działalności. Określona stawka podatku przypisana jest bowiem do danego rodzaju działalności (może być to 20%, 17%, 12,5%, 8,5%, 5,5%, 3% lub 2%). Cechą charakterystyczną ryczałtu jest również to, że nie jest dostępny dla każdego. Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym wskazuje rodzaje działalności, w których przychód nie może być opodatkowany ryczałtem (np. działalność aptek, lombardów, usługi reklamowe czy usługi prawne). Przedsiębiorca za każdy miesiąc (lub kwartał) prowadzenia działalności wylicza podatek oraz wpłaca do urzędu skarbowego do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu (kwartale), którego rozliczenie dotyczy.

Czym jest VAT?

VAT to podatek od towarów i usług. Stawka VAT zależna jest od rodzaju towaru lub usługi.

Innymi słowy – przedsiębiorca ma obowiązek odprowadzać podatek dochodowy od osiągniętego dochodu tj. wybrać jedną z czterech form opodatkowania dochodu, z których jedną jest ryczałt, ale ma jednocześnie możliwość bycia (lub nie) VAT-owcem i odprowadzania (lub nie) podatku od towarów i usług. W przypadku VATu możliwe są trzy sytuacje. Przedsiębiorca, prowadzący działalność gospodarczą do określonego limitu obrotów, ma możliwość wyboru, czy rejestruje się do VATu, czy też nie. Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, przedsiębiorca który w ciągu roku podatkowego nie przekroczy limitu 200.000 zł obrotu może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Druga sytuacja to taka, w której przedsiębiorca wykonuje działalność, która ze zwolnienia skorzystać nie może np. wymieniane już przy okazji ryczałtu usługi prawnicze. Wtedy przedsiębiorca ma obowiązek zarejestrowania się do VAT. Trzecia sytuacja to natomiast taka, w której przedsiębiorca wykonuje działalność, która bez względu na limit obrotów jest z opodatkowania podatkiem VAT zwolniona np. usługi nauczania języków obcych.

Opodatkowanie VAT-em jest niezależne od stosowanej przez przedsiębiorcę formy opodatkowania podatkiem dochodowym.

O tym, kiedy warto być podatnikiem VAT, pisaliśmy w artykule pod tym linkiem. Dla przypomnienia m.in:

– wtedy, kiedy dokonuje się sprzedaży na rzecz innych podatników VAT, oraz

– wtedy, kiedy wykonywane usługi opodatkowane są podatkiem VAT niższym niż towary kupowane w celu wykonywania działalności.

Ryczałt razem z VAT?

Z uwagi na fakt, że ryczałt i VAT stanowią dwa różne rodzaje podatków, nie ma przeszkód by przedsiębiorca na ryczałcie był również czynnym podatnikiem VAT. Oczywiście możliwe jest również, by ryczałtowiec korzystał ze zwolnienia z VAT (pod warunkiem nieprzekroczenia limitu obrotów oraz niewykonywania działalności, której zwolnienie z VAT nie dotyczy). Która z powyższych konfiguracji jest bardziej opłacalna? Wszystko zależy od rodzaju prowadzonej działalności, wielkości obrotu. W przypadku zarejestrowania się do podatku VAT, przedsiębiorca musi, poza podatkiem od osiągniętego przychodu, opłacać także VAT od wykonywanych usług czy dostarczanych towarów. W takiej sytuacji może jednak od VATu, który będzie należny urzędowi skarbowemu w związku ze świadczeniem przez przedsiębiorcę usług czy dostawą towarów, odliczyć podatek VAT naliczony z tzw. faktur zakupowych, które stanowią dowód zakupu towarów/usług wykorzystywanych przez przedsiębiorcę w ramach działalności. Przedsiębiorca niebędący płatnikiem VAT nie ma takiej możliwości.

Podsumowując, z uwagi na fakt że ryczałt jest podatkiem od dochodu a VAT podatkiem od towarów i usług, a zatem są to dwa różne rodzaje podatku, pytanie przedsiębiorcy nie powinno brzmieć „czy ryczałt czy vat?”, tylko „ryczałt razem czy bez VAT?”.