Spółka z o.o. czy jednoosobowa działalność gospodarcza w 2023 roku?

Która forma prowadzenia działalności gospodarczej jest korzystniejsza w 2023 roku – spółka z o.o. czy jednoosobowa działalność gospodarcza? Jakie zalety, a jakie wady ma prowadzenie działalności w każdej z tych form?

Odpowiadając na powyższe pytania, trzeba przede wszystkim przeanalizować następujące aspekty: odpowiedzialność za zobowiązania, opodatkowanie, składki ZUS oraz koszty prowadzenia działalności.

Odpowiedzialność za zobowiązania

Spółka z o.o.

Wspólnicy spółki z o. o. nie odpowiadają za jej zobowiązania. Ich odpowiedzialność ograniczona jest do wysokości wniesionych wkładów. Wyjątek stanowią członkowie zarządu, którzy mogą odpowiadać za zobowiązania spółki, w przypadku gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Z tej odpowiedzialności mogą się jednak zwolnić m.in. gdy wykażą, że w odpowiednim momencie zgłosili wniosek o ogłoszenie upadłości spółki.

Osoba fizyczna

Odpowiedzialność osoby fizycznej za zobowiązania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą jest natomiast nieograniczona. Osoba fizyczna odpowiada całym swoim majątkiem, niekiedy także majątkiem wspólnym – jeżeli nie pozostaje w rozdzielności majątkowej.

Opodatkowanie

Spółka z o.o.

Podwójne opodatkowanie zysku stanowi największy mankament spółki z o.o.

Spółka z o.o. jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Zatem podatek płacony jest zarówno przez spółkę, która zysk wypracowała (19% lub 9% CIT), jak i przez wspólnika, któremu jest on wypłacany w postaci dywidendy (19%).

Jednak jeżeli dywidenda wypłacana jest wspólnikowi, który jest osobą prawną przewidziane jest zwolnienie od opodatkowania po spełnieniu warunków określonych w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT.

Ponadto „sposobem” na ominięcie podwójnego opodatkowania w spółce z o.o. mogą być powtarzające się świadczenia niepieniężne. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule o tym, że powtarzające się świadczenia niepieniężne mogą być sposobem na wypłatę wynagrodzenia wspólnikowi spółki z o.o.

Osoba fizyczna

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą nie ma problemu z podwójnym opodatkowaniem, ponieważ zysk, który osiągnie, podlega opodatkowaniu jedynie podatkiem PIT. Przedsiębiorca ma prawo do wyboru formy opodatkowania (opodatkowanie stawką liniową 19% bądź według skali podatkowej 12% lub 32%, ewentualnie ryczałt ewidencjonowany lub karta podatkowa.

Składki ZUS

Spółka z o.o.

Wspólnik spółki z o.o., co do zasady, nie jest traktowany jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność i w związku z tym nie podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. Wyjątek stanowi jedyny wspólnik – jedyny wspólnik spółki z o.o. jest traktowany przez ZUS jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą i podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym.

Także członek zarządu spółki z o.o., który pełni swoją funkcję wyłącznie na podstawie powołania, będzie podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu (ale nie pozostałym ubezpieczeniom społecznym), jeżeli pobiera z tego tytułu wynagrodzenie.

Osoba fizyczna

Osoba fizyczna prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym i jest zobowiązana do odprowadzania składek ZUS. O tym ile wynoszą składki ZUS w 2023 roku pisaliśmy tutaj.

Koszty prowadzenia działalności

Spółka z o.o.

Utworzenie spółki z o.o. wiąże się z kosztem rejestracji spółki w KRS oraz ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (600 zł). Należy pamiętać o tym, że w przypadku rejestracji tradycyjnej konieczne będzie zawarcie umowy spółki w formie aktu notarialnego (koszt zależny od wysokości wkładów + taksa notarialna) oraz o wniesieniu kapitału zakładowego w minimalnej wysokości 5000 zł. Spółkę z o.o. można jednak założyć także w portalu s24 – koszt takiej rejestracji to 350 zł + opłata manipulacyjna. W takim przypadku omija nas wizyta u notariusza. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule o tym, jak założyć spółkę z o.o. przez Internet w 2021 r.

Spółka z o.o., zgodnie z ustawą o rachunkowości, to także konieczność prowadzenia pełnej księgowości. Koszt zlecenia prowadzenia księgowości zewnętrznej firmie to około 400 – 500 zł miesięcznie. Prowadzenie działalności w formie spółki z o.o. wiąże się także z obowiązkiem sporządzania corocznego sprawozdania finansowego.

Osoba fizyczna

Zarejestrowanie jednoosobowej działalności gospodarczej wymaga złożenia wniosku o wpis do CEiDG, który jest wolny od opłat.

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą ma możliwość wyboru pomiędzy prowadzeniem księgi przychodów i rozchodów a księgami rachunkowymi, jeżeli jej przychody za poprzedni rok podatkowy wyniosły mniej niż 2 mln euro. Jeżeli jej przychody za poprzedni rok podatkowy wyniosły 2 mln euro lub więcej prowadzenie pełnej księgowości jest obligatoryjne. Prostszą formę księgowości przedsiębiorca może prowadzić samodzielnie lub zlecić firmie księgowej, co wiąże się z kosztem około 200-300 zł miesięcznie.

Jak widać, spółka z o.o. może być sposobem na uniknięcie z roku na rok rosnących składek ZUS oraz gwarancją braku odpowiedzialności wspólników spółki za jej zobowiązania. Wiąże się z podwójnym opodatkowaniem zysku, czego można jednak uniknąć, szukając innych sposobów na wypłatę środków ze spółki. Spółka z o.o. to także wyższe, niż w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, koszty rejestracji oraz księgowości.